We zetten een paar vragen en feiten voor je op een rij.
- Waarom gaan we meer energie opwekken met windmolens?
We hebben in Nederland met elkaar afgesproken dat we in 2030 de helft minder CO2 broeikasgassen uitstoten. Daarom willen we in de toekomst bij de opwek van energie of warmte geen gebruik meer maken van fossiele brandstoffen als aardolie, aardgas en steenkool. Dat heet de energietransitie. We gaan schonere energie opwekken met behulp van zonneparken en windmolens. We hebben beide nodig om de landelijke doelstellingen voor 2030 te halen. Hoe ons energiesysteem in de toekomst eruit komt te zien dat weet nog niemand. Op dit moment zijn Zonne- en windenergie de technologieën die het meest ontwikkeld zijn. Onderweg naar 2030 kijken we elke twee jaar of we onze plannen moeten bijstellen. Daarmee laten we ruimte voor andere technologieën die zich de komende jaren verder ontwikkelen.
- Op zee is ruimte genoeg! Waarom op land?
De zee lijkt onmetelijk groot en leeg, maar ook daar zijn, net als op land, beperkingen. Zo zijn natuurgebieden, en militaire oefenterreinen uitgesloten en moet er rekening worden gehouden met de scheepvaart. Bovendien wekken we het liefst de energie op daar waar het verbruikt wordt, voor een goede verdeling op ons elektriciteitsnetwerk. Er is studie gedaan naar de mogelijkheden en onmogelijkheden van wind op zee: Ruimtelijke Verkenning Energie en Klimaat. Daarnaast hebben we in het Klimaatakkoord afgesproken dat de windmolens op zee vooral gebruikt worden om de grote industriegebieden in Nederland van stroom te voorzien.
- Waarom leggen we de daken niet vol met zonnepanelen? Dan zijn er toch geen windmolens meer nodig?
Onze daken vol leggen met zonnepanelen is belangrijk. Daar werken we hard aan in West-Overijssel. Maar zelfs als we alle geschikte daken vol leggen met zonnepanelen, is dat niet genoeg om de doelstelling voor 2030 te halen. We verbruiken nu eenmaal veel meer stroom dan we aan geschikte daken hebben. Ook als we daar zonneparken bij bouwen komen we er niet. Een zonnepark vraagt bovendien veel meer ruimte dan een windmolen en een windmolen wekt meer energie op dan zo’n zonnepark.
- Windmolens draaien door subsidie
Bijna geen enkele vorm van duurzame energieopwekking is momenteel commercieel rendabel. Dat geldt overigens ook voor het winnen van fossiele brandstoffen als aardolie en aardgas. In Nederland is er geen subsidie voor de bouw van een windmolen of zonnepark, maar wel voor de levering van energie. De hoogte van deze tegemoetkoming is afhankelijk van de marktprijs die afgesproken is voor afname van de stroom. Maar ook van vastgestelde minimum- en maximumprijzen per opgewekte kWh. Stijgt de marktprijs dan daalt de subsidie.
- Windmolens zijn ziekmakend
Geluid is een veel besproken onderwerp bij de opwek van windenergie. Windmolens worden voortdurend verder ontwikkeld om geluidshinder te verminderen. Sommige mensen stellen ook dat je ziek kunt worden door langdurige blootstelling van (laagfrequent) geluid. Op 29 oktober 2020 publiceerde het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu een overzicht en analyse van alle relevante internationale literatuur over de effecten die windturbines hebben op de gezondheid van omwonenden. Dit rapport werd gemaakt in opdracht van het Zwitserse Federale Milieubureau. Het is ook in een Nederlandstalige versie beschikbaar.
Uit de literatuurstudie blijkt dat hinder optreedt als gevolg van geluid: hoe sterker (in dB decibel ) het geluid van windturbines, hoe groter de hinder ervan. Het RIVM stelt verder dat het onderzoek niet aantoont dat het zogeheten ‘laagfrequent geluid’ (lage tonen) van windturbines voor extra hinder zorgt in vergelijking met gewoon geluid. Voor andere gezondheidseffecten van het geluid van windturbines, zoals slaapverstoring, slapeloosheid en hart- en vaatziekten, zijn de resultaten van wetenschappelijk onderzoek niet eenduidig: deze effecten hangen niet duidelijk samen met het geluidniveau, maar soms wel met de ervaren hinder. Wat uit de literatuur wel duidelijk blijkt is dat omwonenden minder hinder hebben van de windturbines als ze betrokken werden bij de plaatsing van die windmolens. Door mee te kunnen denken over de plaatsing en de balans tussen kosten en baten, ervaren omwonenden minder hinder. De RES-regio West-Overijssel vindt het belangrijk dat mensen in de gebieden waar windmolens komen vanaf het begin mee kunnen praten en een stem hebben in het hele proces. Daarom zet de RES-regio zich ervoor in dat omwonenden mede-eigenaar kunnen worden van windmolens en zonneparken in West-Overijssel.