Er zijn nu vier projecten die allen bijdragen aan het bereiken van de stip op de horizon: een volledig energieneutraal Bathmen in 2030, door de inzet van zonne-energie en biogas.
Karel Horn is voorzitter van de Bathmense energiecoöperatie Noaber-Energie en zet zich vrijwillig in voor een energieneutraal Bathmen. De passie voor duurzaamheid nam hij mee uit zijn werkende leven bij onder andere Friesland Campina, waar hij zich bezighield met technologie en projecten. ‘Vanuit mijn werkgever ontstond ook mijn fascinatie voor het boerenleven, dus toen dit initiatief ontstond kwamen deze twee onderwerpen, duurzaamheid en het boerenleven zo mooi samen, dat ik er graag een bijdrage aan wil leveren,’ aldus Horn.
Boeren en burgers
Het mooiste aan de coöperatie vindt hij de samenwerking tussen boeren en burgers. ‘En daar liggen ook nog zoveel onbenutte mogelijkheden,’ vertelt Horn, ‘boeren hebben daken, boeren hebben grond, boeren moeten stappen zetten op het gebied van duurzaamheid. Behalve zonnepanelen kan bijvoorbeeld mestvergisting ook nog een fantastische stap zijn. Dan werken we naar een win-win situatie, waarbij de lusten en de lasten zo goed mogelijk verdeeld zijn en we het initiatief in ons eigen dorp houden.’
Met de vier projecten die de coöperatie ondersteunt is het volgens Horn mogelijk om het doel, een volledig energieneutraal Bathmen in 2030, te bereiken. ‘De coöperatie is begonnen met het verkopen van zonnepanelen op boerendaken aan burgers. Daarnaast ondersteunen wij een project voor een zonnepark met 40.000 panelen, een biogasproject dat is geïnitieerd door vijf boeren en zijn wij aan het onderzoeken hoe we Bathmen kunnen voorzien van biogas door alle boeren in Bathmen hier enthousiast voor te maken.’
Zonnedak
Wim Roeterdink is de tweede boer die de daken van zijn bedrijf beschikbaar stelt voor zonnepanelen. 220 stuks zijn er neergelegd, 20 leden van de coöperatie zijn eigenaar. Roeterdink krijgt zelf een kleine vergoeding voor het ter beschikking stellen van zijn dak. Verder heeft hij er geen omkijken naar. De coöperatie regelt alles, van de verzekering tot het schoonmaken van de panelen.
Overheidssubsidies heeft de coöperatie niet nodig gehad voor de zonnepanelen op het boerendak, alles gebeurt op basis van vrijwilligheid. Bij de grotere projecten zoals die van biogas, is verder onderzoek nodig en dan is het handig om de juiste ondersteuning te krijgen. Noaber-Energie weet de weg naar de gemeente te vinden. Zij maakt het mogelijk om studies uit te voeren en helpt bij het vinden van de juiste financiering.
Samen doen en van onderop
Het proces vergt geduld. Er zijn zo’n drie tot vier jaar voorbij voordat het resultaat zichtbaar is. Horn: ‘Het belangrijkste wat wij ervaren hebben is dat je het echt samen moet doen, en van onderaf. Dus niet van bovenaf opleggen wat er moet gebeuren, maar samen kijken naar wat de mogelijkheden zijn. Die samenwerking tussen boeren en burgers is uniek, de noodzakelijke energietransitie verbindt ons en de mogelijkheden die ontstaan zijn fantastisch.’
Op de foto, van links naar rechts: Karel Horn, voorzitter Noaber-Energie en Wim Roeterdink, agrariër die zijn dak beschikbaar stelde.